دكتر منوچهر قاسمي- استاد علوم تربيتي از لندن

1. داوطلبان مراكز تربيت معلم در كشور ما چون ديگر داوطلبان تحصيلات عالي در آزموني سازمان داده شده شركت مي­كنند و پس از قبولي و طي مراحل كارداني و كارشناسي و دريافت گواهي­نامه مربوطه استخدم مي­شوند و به كلاس درس وارد شده و تدريس را آغاز مي­كنند و پس از حدود 20تا 30 سال بازنشسته شده و به خانه باز مي­گردند و نقل است كه توشه­اي از تجربيات را همراه دارند.
2. در طي سال­هاي خدمت آموزش­هاي مختلف با عناوين ضمن خدمت را طي مي­كنند كه با اطلاعات جديدي كلاس­ها را ادامه دهند و مهارت­ها را به دانش­آموزان منتقل نمايند. بار ديگر عبارات ذكر شده را مورد توجه قرار مي­دهيم و ملاحظه مي­كنيم كه اين شيوه گزينش همانند استخدام در ديگر سازمان­هاي اداري كشور است كه كارمندان نيز در طي دوره خدمت آموزش­هايي را مي­بينند و مسير خدمتي خود را طي مي­كنند اما گفتني­هاي ديگري هم در اين ميان وجود دارد. آيا تا به حال شنيده­ايم يا در آيين­نامه­اي خوانده­ايم هنگام گزينش معلم به توانايي­ها، استعداد و علايق و احساسات دروني داوطلب توجه شده باشد؟ و آيا پرسيده­ايم كه اصولاً معلمي و تدريس را باور دارند؟ ولي در مقابل بسيار مي­شنويم كه مي­گويند براي فرار از بيكاري، كسب معاش و اينكه بالاخره بايد كاري انجام دهيم و در پي گذران زندگي باشيم از ادبياتي است كه معمولاً كارمندان از جمله معلمان بيان مي­كنند. ما را چه شده است كه سرنوشت نونهالان خود را آگاهانه به مناقشه و قرارداد تجاري واگذار نموده­ايم؟ و باز چگونه است كه حتي در طي سال­هاي خدمت حتي يك بار نيز توانايي و استعداد و مطالعه‌ي علمي معلمان خود را به آزمايش نمي­گذاريم. چگونه مي­توان مدتي بين 20 تا 30سال فردي را در مقام بزرگوارانه­اي چون معلمي به حال خود رها نماييم و ارزيابي واقعي را اعمال ننماييم. واقعيت اين است كه در كشور ما گزينش معلم به سرعت در مسيري نامعلوم در حال حركت است. اجازه بدهيد مختصر شيوه گزينش معلم در كشورهاي پيشرفته علمي و صنعتي جهان را خلاصه بيان نماييم.

1. داوطلبان معلمي حداقل با يك مدرك كارشناسي وارد دانشگاه تربيت‌معلم مي­شوند تا پس از طي مراحل مختلف به آموزش دوره­هاي آموزشي وارد شوند.
2. به هنگام ورود، مصاحبه­اي دقيق در زمينه­هاي علمي، رواني، اجتماعي، فرهنگي و زيستي برگزار مي­شود تا معلوم شود كه داوطلب داراي چه ميزان توانايي تدريس و برخورد با دانش­آموزان خردسال را دارا مي­باشد و به علاوه بين داوطلبان به طور مستمر آزمون و مصاحبه­هاي علمي برگزار مي­گردد.
3. دوره تربيت معلم 4 سال است كه دو سال اول دروس علمي و نظري تدريس شده و در دو سال دوم فقط كارآموزي و تدريس اجرا مي­شود.
4. پس از اين دوره مشكل داوطلبان يك بار ديگر مصاحبه رواني و حسي و همچنين آزمون تسلط بر نحوه‌ي تدريس و برخورد با دانش­آموزان را مي­گذرانند و چنانچه موفق شدند گواهي­نامه 5 ساله به عنوان لياقت معلمي دريافت مي­نمايند و سپس كار خود را‌ آغاز مي­كنند. توجه مي­فرماييد از معلمان  هر 5 سال آزمون علمي و رواني به عمل آمده و چنانچه موفق شوند، مي­توانند 5 سال ديگر به كار خود ادامه دهند و اين روند تا پايان خدمت رسمي هر 5 سال يك‌بار تكرار مي­شود و چنانچه معلمي در يك مرحله موفق نبود به كار وي در تدريس خاتمه داده و او به شغل ديگري منتقل مي­گردد. آري اين است چگونگي گزينش معلم در كشورهاي علمي جهان و ما در اين ميان در كجا قرار مي­گيريم البته قصد اين نيست كه معلمان شريف و زحمتكشان را مورد انتقاد قرار دهيم بلكه نيت آن است كه راه­هايي ارائه دهيم كه شيوه گزينش معلم به طريق بهتري انجام شود كه اين بحث را در آينده ادامه خواهيم داد.