بحران ویتامین دی این روزها در جماعت ایرانی به اوج خود رسیده و از همین رو دست‌اندرکاران سلامت را به تکاپوی هشدار دادن برای در امان ماندن مردم از ابتلا به انواع بیماری‌های مرتبط با کمبود ویتامین دی انداخته است. چندی پیش رئیس انستیتو تحقیقات تغذیه و صنایع غذایی کشور اعلام کرد که کمبود کلسیم و ویتامین دی نه تنها منجر به بروز پوکی استخوان شده بلکه ابتلا به بیماری‌های سیستمیک، دیابت و به‌خصوص ابتلای به ام‌اس را هم در پی داشته است. مجید حاجی‌فرجی گفت: قشر قابل توجهی از جامعه ایرانی به کمبود مواد مغذی از جمله ویتامین دی مبتلا هستند به طوری که طبق بررسی‌های انجام شده مشخص شده که حداقل 80درصد کودکان ایرانی به درجات شدید و بیش از 90درصد از آنها به درجات متفاوتی دچار کمبود ویتامین د هستند.

عوارض کمبود ویتامین دی

کمبود ویتامین دی در کودکی باعث بیماری راشیتیسم می‌شود که در اثر آن استخوان‌های فرد قدرت تحمل وزن او را نداشته و انحنا پیدا می‌کنند. دیر دندان درآوردن و نافرمی‌های اندامی ‌هم از نتیجه کمبود این ویتامین است. در بزرگسالی هم کمبود ویتامین دی کاهش تراکم استخوانی و پوکی استخوان، دیابت، سرطان سینه یا پروستات و ضعف دستگاه ایمنی بدن را در پی دارد. مصرف این ویتامین در پیشگیری از بروز ام‌اس و جلوگیری از آلزایمر نیز موثر است.

منابع دریافت ویتامین دی

مهم‌ترین منبع دریافت ویتامین دی نور خورشید است که با توجه به سبک زندگی ایرانی‌ها، دریافت ویتامین از این طریق به میزان قابل توجهی کاهش پیدا می‌کند. پوشیدن لباس‌های تیره و زندگی در خانه‌هایی که معماری آنها بر اساس مشرف نبودن تعریف شده، در کنار سبک غذایی نادرست بیشتر ایرانی‌ها را به کمبود این ویتامین دچار کرده است. آلودگی هوا هم به عنوان یکی از موانع رسیدن نور خورشید به زمین در این زمینه بی‌تاثیر نیست.

به طور کلی ویتامین دی را از سه منبع می‌توان به دست آورد:

* آفتاب: چه بخواهید و چه نه، آفتاب اصلی‌ترین منبع دریافت ویتامین دی است که بدون زحمت و دردسر به دست می‌آید و به انواع قرص‌های خوراکی و مواد غذایی ارجحیت دارد. سعی کنید دقایقی از روز را زیر نور آفتاب باشید. تابش اشعه ماوراءبنفش به پوست باعث می‌شود که ماده‌ای به نام دهیدروکلسترول طی مراحلی در بدن در کلیه به ویتامین دی تبدیل شود. افراد با پوست روشن‌تر نسبت به تیره‌ترها می‌توانند با مدت کمتری زیر آفتاب بودن نیاز خود به این ویتامین را تامین کنند.

* منابع خوراکی: چربی ماهی‌ها مانند قزل‌آلا منبع غنی ویتامین دی هستند. بنابراین سعی کنید حداقل دوبار در هفته ماهی بخورید. غلات و برخی سبزیجات و میوه‌جات هم این ویتامین را در خود دارند اما میزان آن بسیار کم است. کره، روغن کبد ماهی، زرده تخم‌مرغ، خامه، جگر و ماهی ساردین هم حاوی مقادیر زیادی از این نوع ویتامین هستند. سعی کنید این مواد را در برنامه غذایی روزانه‌تان جای دهید.

* قرص‌ها: آخرین گزینه هم دریافت این ویتامین به صورت مصنوعی از کپسول و آمپول است که به هر حال جای منابع طبیعی را نمی‌گیرد.