نگاهی به آمار اخیر منتشر شده از سوی مرکز آمار ایران حکایت از وضعیت نامناسب حضور زنان در بازار کار دارد به طوری که در بسیاری از استانها نرخ بیکاری زنان جوان بیش از 50 درصد و این نرخ در استان ایلام برابر با 87.7 درصد است. براساس گزارش نتایج نیروی کار تابستان سال 93 که از سوی مرکز آمار ایران انتشار یافته، نرخ بیکاری زنان جوان 15 تا 24 ساله در مناطق شهری کشور برای سال 93 در 24 استان کشور بیش از 50 درصد است. همچنین زنان جوان 11 استان کشور بالغ بر 60 درصد، زنان هشت استان بیش از 70 درصد و افزون بر 80 درصد زنان سه استان دیگر بیکار هستند. آمارهای تازه منتشر شده از سوی مرکز آمار ایران برای تابستان سال 93 نشان میدهد، نرخ بیکاری جوانان(21.9) درصد در کشور و بیش از دو برابر بیکاری در کل کشور (10.5)درصد است و بیکاری زنان جوان حدود (42.8) درصد و چهار برابر نرخ بیکاری در کشور است. بیکاری زنان جوان در حالی است که در سالهای اخیر گرایش زنان به ادامه تحصیل در دانشگاههای کشور بیش از مردان بوده به طوری که مشارکت زنان و مردان در آزمونهای ورودی به دانشگاهها،60 به 40 شده است. جمعیت زنان خانه دار در سرشماری سال 85 بیش از 16 میلیون نفر بوده که این رقم در سرشماری سال 90 به 18میلیون و 954هزار نفر رسیده است. افزایش حدود سه میلیون نفر به جمعیت زنان غیرفعال نشان از بحران اشتغال در جامعه دارد.
تردیدی نیست، زمانی که بازار کار آشفته میشود، نخستین قربانیان آن افراد تحصیلکرده، زنان و جوانان هستند و جای پای بیکاری در این سه گروه بیش از سایر گروههای اجتماعی تاثیر خود را میگذارد. دختران تحصیلکرده مطالبات نوینی از هویت باز تولید شده خود خواهند داشت که بازار کار باید به آن پاسخ دهد. توسعه مقوله چندوجهی از سرمایههای اجتماعی، منابع طبیعی و سرمایه گذاری است که مهمترین رکن آن سرمایه اجتماعی میباشد. نبود حضور زنان در بازار کار نشان دهنده چالش مهمی در امر توسعه میباشد زیرا این امر بدون حضور نیروی زنان به ویژه زنان کارآمد ناممکن است. یکی از ویژگیهای جمعیت در ایران جوانی آن است که متاسفانه از این فرصت بهره برداری بهینهای نمیشود زیرا اگر این نیروی توانمند به درستی بهکار گرفته میشد نباید امروز با چنین نرخ بیکاری از جوانان مواجه میبودیم. وجود جمعیت جوان با تاکید بر زنان تحصیلکرده از ویژگیهای جمعیتی ایران است.
براساس گزارش مرکز آمار ایران تعداد جمعیت دارای تحصیلات عالی در سال 90 معادل 18.2 درصد را مردان و 18.4 درصد را زنان به خود تخصیص داده بودند. این آمار در سال 1355 برای مردان و زنان به ترتیب 3.8 و 2.6 درصد بوده است. آمارهایی از این دست نشان میدهد تغییراتی که طی 35 سال گذشته در خصوص زنان رخ داده، بسیار سریع بوده است. توانمندی زنان در ابعاد فرهنگی، سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و حمایت از مسائل زیست محیطی بر کسی پوشیده نیست و تنها نگاهی به بسیاری از خانوارهای ایرانی نشان میدهد چگونه فرزندان دختر بیش از فرزندان پسر خود را برای حضور موثرتر در این جامعه آماده میکنند. افزیش جمعیت زنان خانه دار به طور عام به دلیل نبود شرایط کار مناسب برای زنان است. هم اکنون شرایط اقتصادی در کشور به دلیل رکود و تورمی که از هشت سال بی کفایتی ناشی شده در شرایط دشواری است اما علیرغم این دشواری با دستاوردهایی که در این مدت کوتاه داشته به نظر میرسد اقتصاد ایران درآستانه خیزش دوباره است. رشد اقتصادی چهار درصد در نیمه نخست سال جاری را باید به فال نیک گرفت. سعید لیلاز کارشناس اقتصادی معتقد است، خروج از رکود از نیمه سال 95 در اقتصاد کشور رخ میدهد اما طی 17 ماهه گذشته اقتصاد کشور در حال اصلاح خود بوده و خوشبختانه به نتایج خوبی هم رسیده است. تغییرات اقتصادی میتواند فرصتهای شغلی را در کشور افزایش دهد و تردیدی نیست فرصتهای جدیدی نیز برای زنان کشور فراهم میشود. زنان رکن ارزشمند توسعه محسوب میشوند لذا بدون حضور زنان، توسعه امری ناممکن است.
|