شیما‌هاشمی-اباذر کهن زاده/

حامد مختارانی از جمله هنرمندان توانمندی‌ست که علاوه بر فعالیت در حوزه گرافیک، در حوزه موسیقی نیز فعالیت چشمگیری داشته است. وی در مقطع کارشناسی در رشته موسیقی و گرافیک و کارشناسی ارشد طراحی صنعتی تحصیل کرده است و از استادان بزرگی چون دکتر حسن ریاحی چهره ماندگار ایران زمین (سازنده سرود ملی)، حسن ناهید و... بهره‌مند بوده و هست. او کارهای متعددی در زمینه ساخت موسیقی (ایرانی، کلاسیک، پاپ) با هنرمندان مطرح کشور و چندین ارکستر صدا و سیما و از جمله ارکستر سمفونیک انجام داده است. در ادامه گفت‌وگویی با وی انجام داده‌ایم که می‌خوانید.

شما از جمله افرادی هستید که در ایران نوعی موسیقی کلاسیک را با نام musiclogo می‌سازید در موردش قدری صحبت کنید.

این نوع موسیقی برای کمپانی‌ها و ارگان‌های بزرگ ساخته می‌شود با محتوای شعری هدفمند، هویت‌سازی و نشان صوتی که غالباً با ارکسترهای کلاسیک و مجموعه ای از سازهای زهی، بادی، کوبه‌ای و گروه کر بزرگ انجام می‌پذیرد و مدت زمان این آثار در حدود یک دقیقه می‌باشد. از جمله فعالیت‌هایی که من در این زمینه انجام داده‌ام می‌توانم به ساخت سرود رسمی‌دانشگاه آزاد اسلامی، سایپا، بسیاری از بانک‌ها، صندوق توسعه ملی و.... اشاره کنم.

در مورد آثار جدیدی که خودتان خواننده‌اش هستید، بگویید؟

در فضای خوانندگی چند کار از من پخش شده است و در حال حاضر سه آلبوم کامل آماده پخش دارم و همچنان با قدرت به کار ادامه خواهم داد. این آثار طی چند ماه آینده منتشر خواهد شد. آهنگسازی برخی از قطعات را خودم انجام دادم و بعضی قطعات بازخوانی آثار فاخر قدیمی ‌است. تنظیم‌ها را چند نفر از تنظیم کنندگان ایرانی و ترکیه‌ای انجام داده‌اند ولی بیشتر قطعات توسط احسان حسینی دوستی که چندین سال است با تلاش، ذوق و هنر بالای خودش من را همراهی کرده  است، ساخته شده است. در بخش شعر و ترانه عزیزانم: سینا ایزدبین، مجتبی غراب و.... در کنار من هستند و حامد دلدار که مدیریت فضای مجازی و سایت من را برعهده دارد. امیدوارم که کارها مورد استقبال عمومی ‌قرار گیرد.

با توجه علاقمندی مردم و جوانان به موسیقی پاپ می‌خواهیم بیشتر به این زمینه بپردازیم، تعریف شما از موسیقی پاپ چیست؟

یک نکته‌ای که مردم در مورد آن خیلی اطلاع ندارند واژه پاپ است. ما انواع مختلفی از موسیقی داریم مثل سبک‌های غربی، Rock، Juzz و.... اما پاپ یک سبک مستقل نیست. به هر نوع موسیقی عامیانه، عمومی ‌و مردمی‌ که ممکن است در هر سبکی باشد، موسیقی پاپ می‌گویند؛ ولی به خاصه پاپ، سبک موسیقی نیست. به نظر من بیشتر عنوانی از موسیقی است.

یعنی به نظر شما اگر یک ملودی از باخ و بتهوون هم عامیانه شد و درذهن مردم ماند می‌توان آن را یک موسیقی پاپ به شمار آورد؟

محتوای آن مردمی ‌و پاپ می‌شود ولی سبک آن کلاسیک است.

موسیقی پاپ را به دو بخش قبل از انقلاب و بعد از انقلاب تقسیم کرده‌اند که بخش دوم هم باز به دو بخش دهه هفتاد به قبل و هفتاد به بعد تقسیم می‌شود، روند موسیقی از سال‌70 به بعد که بیش‌تر هم پاپ است را چگونه ارزیابی می‌کنید؟‌

با توجه به اینکه در زمان انقلاب نوع سبک و تفکر مردم تغییر کرد، موسیقی سال‌ها در بین مردم نبود و اگر چیزی هم بود برای خوانندگانی بود که از کشور رفته بودند و کارهای خود را به ایران می‌فرستادند. ولی از سال‌70 به بعد یک سری خواننده‌ها که از اولین آنها می‌توانیم به مهرداد کاظمی، بیژن خاوری و عباس بهادری (گل می‌روید ز باغ) اشاره کنیم، این افراد کسانی بودند که با شعرها و  مضمون‌های اجتماعی موسیقی پاپ را وارد تلویزیون کردند ولی در واقع دراین دوره هم خیلی جذابیت نداشت و مردم به این نوع موسیقی گرایشی نداشتند. سپس از حدود سال‌76 و 77 به بعد محمد اصفهانی و خشایار اعتمادی و قاسم افشار و دیگر خواننده‌های این دوره آمدند، تجهیزات استودیوها پیشرفته‌تر شده و کارهای متفاوت‌تری انجام شد. در این شرایط، فضای جامعه هم تفاوت کرده بود. بعد از سال‌های‌80 و 81 به بعد، یعنی 5 یا 6سال بعد از اینها خوانندگان دیگری همچون رضا صادقی و محسن یگانه و خواجه امیری آمدند تا موسیقی به اینجا رسیده است و امروز افراد جدیدی نیز به این حوزه ورود کرده‌اند، از جهت ساختار علم موسیقی نوع تنظیمی‌که در کارهای عصار و یا محمد اصفهانی بوده خیلی تنظیم‌های بهتر و علمی‌تر بوده است، سمپل زیاد نبوده، بیشتر کارها با ساز زنده بوده و تنظیم‌های بهتری هم داشته اند. امروزه گوش مردم به سمت ساده گوش کردن هدایت شده است. با پیشرفت تکنولوژی سرعت پردازش داده‌ها خیلی بالاتر رفته و در زمان حاضر پذیرش گوش کردن به اورتورهای طولانی و شعرهای طولانی در مردم کم شده است، در همین حال وسعت موسیقی هم کم شده است.

با توجه به این که شعر یک رکن جدانشدنی از موسیقی است و این پیوند در سبک‌های مختلف حایز اهمیت است، در حال حاضر عده‌ای معتقدند محتوای شعرها خنثی و پوچ شده نظر شما در این مورد چیست؟

موضوعی که اتفاق گسترده‌ای در موسیقی ایجاد کرد به موسیقی الکترونیک برمی‌گردد، که الان ممکن است هر فردی در کامپیوتر خودش برنامه آهنگ‌سازی و سمپل داشته باشد و خودش شروع به آهنگ‌سازی کند. و چون اکثر افراد تخصص ندارند یک کاری می‌سازند که ممکن است ملودی و آکورد صحیح نداشته باشد و برایشان مثل یک بازی است که سبقه‌ی علمی‌ندارد و بعد همان فرد یک ترانه هم از خودش یا شخص دیگری که ممکن است شاعر توانایی هم نباشد و تخصصی در زمینه شعر نداشته باشد روی آهنگش می‌گذارد و بعد به علت پیشرفت دنیای مجازی می‌تواند به راحتی آن را روی سایت بگذارد و خیلی‌ها هم آن را دانلود می‌کنند بدون آن که حتی مجوزی هم داشته باشد.

به مجوز اشاره کردید، یعنی به نظر شما کار مجوزدار با کیفیت‌تر است؟ در صورتی که می‌بینیم خیلی کارهای مجوزدار مخاطب زیادی ندارد.

تعداد افرادی که کار بلد هستند نسبت به افرادی که ماهر نیستند کمتر است و تعداد کارهایی که افراد ماهر انجام می‌دهند خیلی کمتر است، مردم هم کارهایی را می‌شنوند که موجودیت دارد و بعد از یک مدت هم گوش دچار انحراف می‌شود مثل این که فردی مدتی زمانی در یک مکان تاریک باشد و رفته رفته چشمش به آنجا عادت کند ؛ در این مورد نیز نمی‌توانیم بگوییم که اینکار بهتر است بلکه مردم به آن عادت کرده‌اند.

به نظر شما مسیر دادن مجوزها صحیح است؟

دراینجا نکته‌ای وجود دارد و آن این است، بعضی از کسانی که در قسمت بررسی مجوز کارها هستند صد در صد متخصص آن کار نیستند و بنا به شرایطی در جایگاه داوری آن کار قرار می‌گیرند و در نتیجه می‌بینیم که مثلا شعر ما دستخوش تغییراتی می‌شود. در عین حال گاهی حتی اگر تخصص هم داشته باشند ولی چون چارچوب‌ها ی خاصی برایشان مشخص می‌شود در نتیجه کارها را دچار تغییراتی می‌کنند که همیشه هم مطلوب هنرمند نیست.

رکن اصلی آثار موسیقی، خواننده‌ها هستند و می‌بینیم که تعداد خواننده‌ها خیلی زیاد شده در صورتی که خیلی از آنها واقعا خواننده نیستند. در واقع در دنیای امروز، با دستگاه و سیستم‌های موجود انگار که هر کسی می‌تواند خواننده باشد. آیا به نظر شما این یک معضل است؟‌

انسانها ذاتاً نیازمند توجه هستند و هر کسی دوست دارد مورد توجه باشد. هر کدام از ما در حدی‌ به آراستگی ظاهرمان می‌رسیم اما توجه را همه دوست دارند و بعد از گذشتن از یک مرحله، بعضی‌ها دوست دارند بیشتر به آنها توجه شود. افرادی که تب خوانندگی دارندبه چند دسته تقسیم می‌شوند؛ یک سری ثروتمند هستند و یک سری ثروتمند نیستند. آن افرادی که ثروتمند هستند به نوعی دچار کسالت شده و در نتیجه برای ایجاد تنوع به دنبال خوانندگی می‌روند و تکنولوژی هم باعث شده که به خواندن آنها کمک کند در نتیجه هزینه ی این کار را می‌دهند و یک کار ضبط می‌کنند و بعد آن را در فضای مجازی به اشتراک می‌گذارند. یک عده از افراد هم که این کار انجام می‌دهند توان مالی ندارند و به صرف این که خواننده‌های معروف را می‌بینید به این فکر می‌افتند که از لحاظ توانایی از آن‌ها چیزی کم ندارند و فکر می‌کنند که اگر این کار را انجام دهند پولدار می‌شوند، چون شغلی ندارند و معضلات اجتماعی دیگر باعث می‌شود که به این کار به عنوان یک شغل نگاه کنند. در برخی کارهایی که در حوزه موسیقی در ایران انجام می‌شود، سبک‌ها به هم ریخته و ساختارها رعایت نمی‌شود. مشکل دیگر تقلید است که در موسیقی پاپ خیلی اتفاق می‌افتد و همه تنظیم‌ها و شعرها شبیه هم هستند و برداشتی که از کارهای دیگر دارند دقیقا کپی هست و هیچ تغییری ندارد. واضح است که عینا کار کردن جواب خوبی ندارد، البته هستند کسانی که صداهای شبیه هم دارند.

آینده موسیقی پاپ را چطور می‌بینید و عوامل موفقیت را چگونه ارزیابی می‌کنید؟

با توجه به این که تکنولوژی در این حوزه هر روز پیشرفت می‌کند. امکانات افراد در خانه‌هایشان قوی‌تر می‌شود و باعث می‌شود تعداد آهنگسازان و خواننده‌ها بیشتر‌شود و خیلی‌ها همین طور جلو می‌روند و می‌بینند که نتیجه نمی‌گیرند و خیلی‌ها حتی کار دومی‌ندارند و موفق نخواهند بود .لذا کسانی موفق هستند که اصلی‌ترین عامل‌های موفقیت را داشته باشند. یکی از این عوامل این است که از لحاظ مالی تامین باشند. یکی دیگر تداوم کار است بدون این که کیفیت پایین بیاید. یکی دیگر رسانه  و صدا و سیما ست که می‌توان به وسیله ی آن با یک تیتراژ خوب در یک سریال به چهره تبدیل شد. یک روش دیگر این است که افرادی هستند که استعدادیابی می‌کنند و اگر بخواهند می‌توانند شما را معروف کنند. من امیدوارم سطح کارهای تولیدی بالاتر و بهتر شود.

حرف آخر شما به خوانندگان سایه چیست ؟

آرزوی موفقیت برای همه علاقمندان هنر دارم و سپاس از وقتی که در اختیار من گذاشتید.