شهاب الدین/

حالا باید ببینیم در سطحی که یک هنرجوی آواز در ایران ایستاده چطور باید عمل کنیم. ما فرض را بر این می گذاریم که یک هنرجوی علاقه مند حتی ذره ای هم پشتوانه‌ی موسیقی ندارد. همان طور که تاکید کردیم درک و شناسایی ما نسبت به شاخصه‌های موثر در یک صدا برای تحول تکنیک آوازی ما بسیار تعیین کننده است. به همین خاطر در نخستین قدم پیش از اینکه بخواهیم با مقوله‌های مرتبط با موسیقی درگیر شویم، به تقلید رنگ‌های صوتی گفتار می‌پردازیم. فراموش نکنید اساس کار بر بازیگوشی است! اولین بازی ای که انجام می‌دهیم تقلید رنگ‌های تو دماغی، شیپوری، هوادار، تکه تکه یا بغض مانند و خش دار است؛ این صداها را به طور اغراق آمیزی تقلید کنید و خوش بگذرانید! مادامی که هر کدام از این رنگ ها را اجرا می‌کنید بدن تان را زیر نظر بگیرید که در چه وضعیتی قراردارد و فراموش نکنید که صدایتان را حتما ضبط کنید. این عمل موجب تقویت گوش ثانوی می شود. همان طور که می‌دانید شما صدایتان را از درون می‌شنوید و اغلب هنرجویان در واقع درک عمیقی نسبت به آنچه که دیگران از صدایشان می شنوند ندارند به همین دلیل عادت کنید که تمارین خود را همواره ضبط و با دقت بررسی کنید تا به مرور در حین آواز خواندن متوجه هر چه که برای صدایتان پیش می‌آید باشید. تقلید کردن این صداها موجب می‌شود تا درک عمیق تری نسبت به ضعف‌های  صوتی‌تان داشته باشید و آنها را در دل آواز خود شناسایی کنید. تقلید صدای یوگی شما را در وضعیت حنجره‌ی پایین قرار می‌دهد و تقلید صدای میو میوی گربه در وضعیت حنجره بالا. تقلید لحن صدای گریه درک شما را نسبت به نحوه‌ی حرکت دادن هوا به سمت حفره‌ی بینی بالا می‌برد. پس همین طور که می‌بینید تمامی این تکنیک‌ها می‌بایست تمرین شوند تا به امکانات صوتی تان دست پیدا کنید و تنها طریق یادگیری آنها ممارست در تقلید رنگ و فرم صوتی و ضبط کردن و گوش دادن به آنهاست. همزمان تماشای بدن نیز از اهمیت بالایی برخوردار است. گذاشتن انگشت بر روی سیب گلو برای درنظرگرفتن حرکت آن، گذاشتن انگشت در جلوی دهان برای روشن‌تر شدن مفهوم اتصال بازدم در طول آواز، گذاشتن دست بر روی عضلات تنفسی شکم و ماساژ آن برای نداشتن انقباض، تماشای بسته بودن گوشه لب‌ها، توجه داشتن به گرد و بم بودن صدا و اطمینان داشتن از لبخند داخلی، در نظر داشتن فعالیت‌های زبان در در اجرای صامت‌ها و مصوت‌ها، توجه به وضعیت تارهای صوتی و یافتن احساس مربوطه که آیا تارهای صوتی در وضعیت بسته قرار گرفته یا در وضعیت باز، پیدا کردن حرکت زیپ مانند بر روی تارهای صوتی در حین آواز و ....  بنابراین آنچنان هم ساده به نظر نمی‌رسد و دربعضی موارد نیاز به تمرکز و حالتی مراقبه گونه دارد تا دیده شود. به همین دلیل یک هنرجو می‌بابست هر کدام از این زمینه‌ها را، هم به صورت تک به تک بررسی کند و هم به صورت کلی در یک سیستم واحد در نظر بگیرد؛ چون نبود یکی از تکه‌های این پازل‌ها به سادگی جایگاه پازل‌های دیگر را نیز به هم می زند و می‌بایست همزمان هر بخشی در در آواز سر جای خودش باشد. برای یک هنرجوی مبتدی اولین رنگ صوتی‌ای که پیشنهاد می‌شود که تقریبا موارد متنوعی را در دل خودش دارد، ایجاد کردن یک صدای اغراق آمیز بم و گرد، پررنگ و بسیار مردانه است چیزی مشابه یک «مامای گاو» این صدا پوزیسیون صحیحی را ایجاد می کند  و تنها می‌بایست پررنگ و بدون تنش باشد. با این صدا در طول روز بازی کنید. صدای‌تان را ضبط کنید و لذت ببرید و بعد با یک عدد کیبورد یا نرم افزار پیانو با این دستور العمل شروع به تمرین کنید. نت‌های بین دو تا سل را از ۱تا ۵ شماره گذاری کنید عدد (۱) برای نت دو، عدد(۲) برای نت ر،  عدد (۳) برای نت می،  عدد (۴) برای نت فا و عدد ( ۵)برای نت سل . حال الگوهای یک تایی، دو تایی، سه تایی، چهار تایی، پنج تایی را با عدد بر روی کاغذ بنویسید. به عنوان مثال یک الگوی سه تایی ۱,۴,۵ که در واقع می‌شود «دو، فا، سل» حالا از یکی از دوستانتان بخواهید تا آن الگو را بر روی کیبرد اجرا کند؛ حال شما باید بتوانید بعد از چند بار شنیدن آن را بر روی کیبردتان پیدا کنید. زمانی که مطمئن شدید می‌توانید فرکانس‌ها را به درستی تشخیص دهید و الگوی مربوطه را شناسایی کنید می‌توانیم قدم دوم را برداریم یعنی تقلید فواصل فرکانسی، ولی با چه صدایی؟! با آن صدای بسیار بم و گردی که بچه را یاد لولو خور خوره می‌اندازد!