۱.۲ میلیون درس خوانده بیکار و۵.۷ میلیون نفر که فقط برای مدرک درس خوانده‌اند. بیشترین بیکاران در رشته‌های کامپیوتر، صنعت و فناوری، معماری و ساختمان، محیط زیست، کشاورزی، جنگلداری و شیلات هستند. به گزارش مهر، مهم‌ترین معضل فعلی کشور در بخش اشتغال و بازار کار؛ بیکاری فارغ التحصیلان دانشگاهی است که عموما پس از فراغت از تحصیل و آماده شدن برای ورود به عرصه کار و تولید با مشکلات جدی مواجه می‌شوند. در شرایط فعلی، مسائل مربوط به بیکاری تقریبا در تمامی ‌رشته‌های دانشگاهی حتی در مهندسی و پزشکی نیز وجود دارد.

معضلی به نام بیکاری تحصیل کرده‌ها

از سویی، کارشناسان بازار کار و کارفرمایان می‌گویند آنچه که جوانان از دانشگاه‌ها می‌آموزند منطبق بر نیازهای روز بازار کار کشور نیست و اساسا چنین نگاهی که شاید لازم باشد برای دوره‌ای پذیرش دانشجو در برخی رشته‌ها به دلیل اشباع بازار متوقف شود، وجود ندارد. دانشگاه‌ها سالیان متمادی است که با ایجاد رشته‌های گوناگون مرتبط و بدون ارتباط با بازار کار کشور در حال تشویق جوانان به ورود به عرصه‌های تحصیلی هستند بی‌آنکه لازم بدانند پژوهشی کاربردی انجام دهند تا مشخص شود آیا واقعا امروز تحصیلات آکادمیک توان رفع نیازهای بازار کار کشور را دارد و یا خیر؟ همچنین این پرسش باید جواب داده شود که تا چه زمانی لازم است دانشگاه‌ها در تمامی‌ رشته‌ها دانشجو تربیت و به صف بیکاران اضافه کنند، بدون اینکه لحظه‌ای برای کار آنها فکری شده باشد؟ به عقیده کارشناسان، نگاه کسب درآمد دانشگاه‌ها از پذیرش دانشجو و فرار از پذیرش هرگونه مسئولیت درباره اشتغال و پس از تحصیلات دانشگاهی افراد باعث شده تا امروز دست کم یک میلیون و ۲۰۰هزار نفر از خروجی دانشگاه‌ها تجربه تلخ بیکاری را بچشند. وزارت کار در تازه‌ترین گزارش خود درباره وضعیت اشتغال و بیکاری فارغ التحصیلان دانشگاهی و بیکارترین رشته‌های دانشگاهی کشور اعلام کرد: جامعه فارغ التحصیل یا در حال تحصیل سرمایه انسانی هر کشوری محسوب می‌شود. امروزه منطبق نبودن رشته‌های تحصیلی با نیاز بازار کار یکی از مشکلاتی است که گریبان بسیاری از دانش آموختگان دانشگاهی را گرفته است.

۵.۷ میلیون نفر درس خواندند تا مدرک بگیرند

باقی ماندن این شرایط درباره اشتغال فارغ التحصیلان دانشگاهی و بی‌توجهی دانشجویان به لزوم کسب مهارت‌های شغلی مورد نیاز بازار کار، باعث شده تا همواره نرخ بیکاری فارغ التحصیلان دانشگاهی که انتظار می‌رود باید در وضعیت مناسبی باشد، بیش از سایر گروه‌ها در کشور باشد. بنابراین یکی از دغدغه‌های کنونی کشور افزایش فارغ التحصیلان و دانش آموختگان آموزش عالی و جذب آنان در بازار کار است. در این میان، از یکسو خیل عظیم دانش آموختگان دانشگاه‌ها در کشور و رشد قابل توجه آنان و از سوی دیگر ناسازگاری مهارت‌های گروهی از آنان با فرصت‌های شغلی موجود، این احتمال را تقویت کرده که این ظرفیت و فرصت بزرگ، تبدیل به تهدیدی بزرگتر شود. در همین راستا با نگاهی به نرخ بیکاری در بین فارغ التحصیلان دانشگاهی مهم‌ترین سوالی که به ذهن می‌رسد این است که دانش آموختگان چه رشته‌هایی بیشترین درصد بیکاران جامعه را تشکیل می‌دهند؟ از حدود ۱۱.۲ میلیون نفر جمعیت دارای تحصیلات عالی و یا در حال تحصیل در کل کشور، متاسفانه ۵.۷ میلیون نفر (۵۱.۴درصد) غیرفعال هستند. به عبارت دیگر بیش از نیمی ‌از جمعیت فارغ التحصیل یا در حال تحصیل دانشگاهی هیچ نقشی در تولید ندارند. همچنین ۴.۴ میلیون نفر (۳۹درصد) شاغل و ۱.۲ میلیون نفر (۹.۲درصد) بیکار هستند.

۶ گروه از بیکارترین رشته‌های تحصیلی

در سال ۱۳۹۲ حدود ۵.۹ میلیون نفر جمعیت دارای تحصیلات عالی و یا در حال تحصیل را مردان تشکیل داده اند که متاسفانه ۲.۳ میلیون نفر (۳۹.۰ درصد) از آنان غیرفعال هستند. همچنین حدود ۵.۱ میلیون نفر جمعیت دارای تحصیلات عالی و یا در حال تحصیل به زنان اختصاص دارد که از این جمعیت نیز حدود ۳.۴ میلیون نفر جمعیت غیرفعال (۶۵.۶ درصد) بوده‌اند. نرخ بیکاری جمعیت فارغ التحصیل یا در حال تحصیل در سال ۱۳۹۲ برای گروه مردان و زنان در کل کشور ۱۸.۹ درصد برای گروه مردان ۱۲.۸ درصد و برای گروه زنان ۳۱.۳ درصد بوده است. بیشترین نرخ بیکاری در گروه مردان در بین گروه‌های عمده رشته تحصیلی، به ترتیب مربوط به رشته‌های تحصیلی علوم کامپیوتر (۲۲.۳ درصد)، صنعت و فناوری (۲۱.۸ درصد) و معماری و ساختمان سازی ۲۰.۸ درصد است. همچنین نرخ بیکاری در گروه زنان در بین گروه‌های عمده رشته تحصیلی، به ترتیب مربوط به رشته‌های تحصیلی حفاظت محیط زیست ۵۷.۷ درصد، کشاورزی، جنگلداری و شیلات ۵۶.۲ درصد و معماری و ساختمان سازی ۵۵.۵ درصد بوده است. بر اساس این نتایج، بیشترین نرخ بیکاری جمعیت فارغ التحصیل یا در حال تحصیل دانشگاهی به ترتیب به استان‌های لرستان ۲۹.۵ درصد، کهگیلویه و بویراحمد ۲۷.۸درصد و فارس ۲۷.۱درصد اختصاص دارد. همچنین کمترین نرخ بیکاری مربوط به استان هرمزگان ۶.۲درصد است.