شهلا اسلامی/

گاهی اوقات دیده شده است در جوامعی که نظام آموزشی از کیفیت بسیار پایینی برخوردار است کودکان درهمان نظام دچار سر خوردگی و سرکوب احساسات می‌شوند چراکه آنان در سنی هستند که دوست دارند خود را ارائه داده و نظراتشان را بشنوند و مورد تشویق و تحسین قرار بگیرند. در این نظام کودک بایستی مجسمه‌ای متحرک بوده که وظیفه‌اش گوش دادن به معلم بدون ابراز عقیده وساکت بودن باشد که رفتاری پسندیده است. اگر درصدد دفاع بر آید یا حق خود را مطالبه کند او را سر جایش می‌نشانند حتی گاهی با تنبیه بدنی که متاسفانه هنوز در پاره‌ای از شهرها و روستاهای کشور رواج دارد. کودک ما اگر بخواهد در مقابل زور و اجحاف بایستد و اعتراض کند به او می‌فهمانند که گناه بزرگ و غیر قابل بخششی است که به بزرگتر خود حاضرجوابی کنی. و وقتی کسی نظر خود را اعلام نکند به این معنا نیست که فراموش کرده منتهی بنا به مصلحت و اقتصادی محیط از ابراز صریح خود داری کرده و به ظاهر آدمی ‌مطیع و سر به راه می‌شود. در واقع زور و اجحاف می‌باشد .افراد محیط، اعتماد به نفس و هسته وجودی کودک را سست و بی‌رمق می‌کند و این کمبود اعتماد به نفس و هسته سست به وسیله عامل خشم و نفرت که به علت اجحاف  و ظلمی ‌که البته شخص از ابراز آن خود داری می‌کند، عامل دیگر کشمکش و جدالی است که از بر خورد سه تمایل متضاد در روح او نشات می‌گیرد و عامل سوم که خود از دو عامل قبلی سرچشمه می‌گیرد حالت تشویش و اعتراض است یعنی سستی واعتماد به نفس. در حقیقت، خشم و نفرت و کشمکش و جدال درونی، یک حالت دلهره، تشویش و اضطراب عمیق در کودک به وجود می‌آورد. حال کودک هرچه بیشتر در معرض این مسایل قرار بگیرد، از یک تاکتیک استفاده می‌کند: تاکتیک‌های دفاعی شامل مهر طلبی، برتری طلبی و عزلت طلبی که هر کدام به نوبه خود بحثی طولانی را می‌طلبد. پس با این اوصاف، کودک ما که تبدیل به موجود ضعیفی شده به تخیل پناه می‌برد، در خیال خود صفات بسیار خوبی برای خودش می‌سازد وضعف‌ها ونقص‌هایش را  با کمک تحریف و نمادسازی به صورت ایده‌آل در می‌آورد و این خود ایده‌آلی اثرات و عوارض جدیدی به وجود می‌آورد که از جمله آنها می‌توان به عناد با خود، میل و آزار خود، تحقیر خود، توقعات زیادی از خود و دیگران داشتن و ترس شدید از تمام آدم‌ها... از این‌روست که رشد روحی و روانی کودک در نظام آموزشی مناسب برای آینده فرزند و جامعه بسیار حایز اهمیت است.