مهرداد ناظری/در هزاره سوم دو دغدغه‌ی مهم وجود دارد: 1- تامین غذا 2- تقویت فرهنگ عشق‌ورزی

به نظر می‌رسد هر گونه بی‌توجهی به دو مولفه‌ی بالا راه رسیدن به توسعه را با دشواری‌های زیادی مواجه می‌سازد. اگر نگاه مقایسه‌ای به کشورهای جهان بیندازیم، ملاحظه خواهیم کرد در کشورهای توسعه نیافته و در حال توسعه وضعیت تامین غذا و فرهنگ عشق‌ورزی در شرایط بحرانی به سر می‌برد. هم اکنون در بسیاری از کشورهای آفریقایی بسیاری از انسان‌ها از سه وعده غذای معمولی محروم هستند. همچنین وقتی که فقر غذایی وجود دارد به تبع آن فقر ارتباطی نیز گسترش خواهد یافت. لذا در این کشورها وضعیت ارتباطات انسانی و مهرورزی در شرایط بغرنج و نابسامانی به سر می‌برد. بر این مبنا، نگرش نوین بر توسعه بر توجه به غذا و عشق تأکید می‌شود. این که تا چه حد یک کشور می‌تواند از امنیت غذایی برخوردار باشد یعنی در شرایط اقتصادی مختلف اعم از تورم، رکود یا حتی گسترش بیکاری بتواند سرانه غذای هر فرد را در حد استانداردی حفظ نماید، موضوع بسیار مهمی است. همچنین این که یک کشور در راستای ایجاد تعاملات، فضای گفت‌وگو، شکل‌گیری احزاب، تشکل‌ها، اصناف تا چه حد برنامه‌ریزی و اولویت در سیاست‌گذاری‌های قابل قبولی ارائه می‌دهد، در روند رشد فرهنگ عشق ‌ورزی بسیار حائز اهمیت است. حال با توجه به این که در حال حاضر در بسیاری از کشورهای در حال توسعه محصولات اصلی مثل گندم را وارد میکنند و اقتصاد این کشورها به لحاظ مواد غذایی به سایر کشورها وابسته است و این که در فضاهای اجتماعی زمینه‌ای برای رشد تعامل، همیاری و همکاری وجود ندارد، شرایط خروج از وضعیت توسعه نیافتگی را برای این کشورها با دشواری مواجه می‌سازد. هم اکنون در ایران رشد مشاغل کاذب و پنهان، بالا رفتن نرخ اعتیاد، بی‌توجهی به محیط زیست باعث سخت‌تر شدن حرکت کشور به سوی توسعه شده است. در هر حال باید در نظر داشت که عدم سرمایه‌‌گذاری مناسب در بخش کشاورزی در چهل سال گذشته و غیراقتصادی شدن فعالیت‌های کشاورزی در دهه‌های اخیر از یک سو و تجاری شدن روابط انسان‌ها، تقویت فرهنگ ستیز و خشونت به جای مهرورزی و دوست داشتن و عدم اولویت‌بخشی به روابط عاشقانه نسبت به روابط نابهنجار خشونت‌طلبانه، باعث ایجاد معضلات و نابهنجاری‌های بسیاری شده است. لذا تا زمانی که اصلاحات ریشه‌ای در فرهنگ تولید مواد غذایی و تعاملات انسانی صورت نگیرد مسیر حرکت توسعه با دشواری و موانع زیادی مواجه خواهد بود. لذا برای آن که بتوان تغییری در فضای اقتصادی – اجتماعی جامعه ایران ایجاد کرد نیاز هست که شرایط تولید و فرهنگ کارآفرینی در کشور تقویت شود، همچنین نیاز است تا به شاخص‌های ارتقاء فضاهای عمومی، همکاری و همیاری‌های محله‌ای و ایجاد تشکل‌های غیردولتی توجه ویژه‌ای شود. همه این‌ها کمک خواهد کرد تا ایران بتواند در هزاره سوم در مسیر درست به سوی بهبود و پیشرفت حرکت کند. ما چاره‌ای نداریم جز آن که امنیت غذایی کشور را در حد استانداردهای جهانی حفظ کنیم و به تقویت سرمایه اجتماعی در راستای حفظ ارتباطات عاشقانه، تعاملات انسانی و فرهنگی قدم‌های جدی و موثری برداریم.