مهرداد ناظری /یکی از ویژگی‌های انسان تغییر و تحولی است که به مرور در او به وجود می اید. اگر بخواهیم انسان را صرفا با نیازهای اولیه تفسیر کنیم هیچ تفاوتی میان او با حیوانات وجود ندارد اما آن چه در عمل می‌بینیم این است که انسان توانسته با قدرت اراده و ظرفیتی که در نوع بودنش وجود دارد تغییرات اساسی در خود ایجاد کند. به ویژه آن  که هر چه انسان به سمت متمدن شدن حرکت کرده است شرایط زندگی او نیز دچار تغییرات شده است. به عنوان مثال انسان قرن بیست و یک درک بالاتری از مفهوم عشق دارد. هر چند شاید در عمل نتوانیم تجربه‌ی عاشقی نابی را در مثال به مخاطبان ارایه دهیم اما اگر این توان اثرگذاری بر سرنوشت خویش را در او احیاء کنیم می‌توانیم نمونه‌های متفاوتی از عشق را ببینیم و از انها نام ببریم. اساسا پدیدار شدن انسان عاشق به شرایط اجتماعی، اقتصادی، سیاسی و فرهنگی یک جامعه نیز بستگی دارد. حتی می‌توان بروز و ظهور عشق را به ساختارهای زبانی مردم یک منطقه نیز نسبت داد. این که در یک فرهنگی تا چه حد مردم در مبادلات اجتماعی از عنصر عاطفه و احساس استفاده می‌کنند یا این که اساساً تا چه حد از زبان جسمانی برای بروز و ظهور عشق بهره می‌گیرند. همه این‌ها نشان می‌دهد که پدیدار شدن عشق نتیجه‌ی یک هست شدن است که می‌بایست در نقطه‌ای از تاریخ به وقوع بپیوندد. ما نمی‌توانیم مثل برخی از قدما عشق رانوعی بیماری عقل بدانیم بلکه از این منظر عشق در پارادایم ظهور انسان خلاق می‌تواند بروزی متفاوت داشته باشد. هرگز نباید عشق را در یک فضای ایده‌آلی و آرمانی ارایه داد بلکه فقط کافی است آن را در فرودگاه‌ها، هتل‌ها و مکان‌های عمومی جستجو کرد. اما در جوامع توسعه نیافته عشق بیشتر در قبرستان‌ها و مکان‌هایی با حال و هوای سوگواری به چشم می‌خورد مثلا در ایران وقتی فردی می‌میرد محبوب دل‌های بازماندگان می‌شود اما در کشورهای پیشرفته عشق در خود زندگی و در جریان تعاملات روزمره هویدا و  آشکار است. بر همین مبنا شما رفتارهای مبتنی بر صمیمیت را در بسیاری از مکان‌هاع عمومی می‌بینید. اگر بپذیریم که عشق اکتسابی است و انسان می‌تواند در مناسبات اجتماعی آن را بروز دهد پس باید در تک تک لحظات زندگی آن را تجربه کرد. این تجربه می‌تواند از یک تلفن ساده تا پوشیدن یک کفش تا کارهای جدی‌تر مثل کمک به زلزله‌زدگان و کودکان سرطانی را شامل شود. لذا چنین درکی از عشق محصول جامعه‌ی متمدن است و در شرایطی بروز می‌کند که نه یک حقیقت غیرقابل درک و رویایی بلکه عین زندگی واقعی تلقی شود. عشق در سرنوشت انسان امروزی بسیار موثر است چون باعث برقراری تعادل میان جسم و روح و بالا رفتن سطح احساس مسئولیت افراد نسبت به دیگران می‌شود. اگر این جمله دکتر علی شریعتی را بپذیریم که می‌گوید: «هر کسی به میزانی انسان‌تر است که نیازهای کامل‌تر و متعالی‌تر و متکامل‌تر دارد باید انسان عاشق را در زمره‌ی این دسته قرار دهیم. فردی که بالاتر از توان خود برای خود و دیگران گام برمی‌دارد».