مهرداد ناظری/

فضاهای مجازی تدریجاً دچار تغییرات اساسی می‌شوند، به گونه‌ای که می‌توان با حضور در آن جلوه‌هایی متفاوت از توانمندی‌های انسانی را به نمایش گذاشت. یکی از پدیده‌‌های مهم در این هزاره، افزایش ارتباطات عاطفی یا به تعبیر دیگر ایجاد فضاهای متفاوت مبادله عاطفه است. این که یک فرد می‌تواند از طریق شبکه‌های اجتماعی، ایده‌هایش را به اشتراک بگذارد یا در وبلاگ یا صفحات اختصاصی‌اش عملکرد خود را به سایرین نشان دهد موضوع قابل تأمل و حائز اهمیتی است. اگر روزگاری عشاق، برای ملاقات‌هایشان نیاز به زمان اضافه، پارک، سینما و.. داشتند امروز می‌توانند در حالی که مشغول انجام کارهای روزمره‌شان هستند، تبادل عاطفه و احساس داشته باشند ضمن این که تداوم حضور هر فرد در وبلاگ، صفحات شخصی و سایت‌های عمومی، امکان دریافت باورها، ذهنیات‌ و احساسات یک فرد را برای دیگری مهیا ساخته است. در هر حال اینترنت، نه تنها باعث ترکیبی شدن زندگی شده، بلکه به عاملی برای تقویت پیوندها مبدل شده است. نکته مهمی که وجود دارد، علی‌رغم تهدیدهایی که بعضاً در روابط مجازی مبنی‌بر عدم شناخت از یکدیگر ممکن است پدید آید، عاطفی‌تر شدن فضاهای مجازی و ارتباطی است. در حقیقت ارسال پیامک‌های مثبت‌اندیشی، انسان‌دوستی، طبیعت‌گرایانه یا پیام‌هایی که اخبار خوب و خوشایند را به افراد یادآوری می‌کنند از جمله‌ی موارد مهم در این فضای رسانه‌ای و ارتباطی است. در واقع حضور عشاق در ابرشاهراه‌های ارتباطی امکان کنش و واکنش‌های مثبت و اثرگذار را بیشتر از گذشته کرده است. در نظر بگیرید وقتی یکی از آن دو، در تعامل دچار اختلاف نظر می‌شود، حضور ابزاری به نام کامپیوتر باعث تلطیف تعامل آن‌ها خواهد شد. دو نفر رو در رو در جهان فیزیکی به خاطر عدم تفاهم در خرید لوستر برای آشپزخانه، کارشان به طلاق می‌کشد اما این تعامل دو سویه مجازی با واسطه‌گری کامپیوتر معانی را به حساسیت‌ها و ویژگی‌های متفاوت منتقل می‌کند. لذا ورود حوزه‌ی عمومی از طریق فناوری‌های رایانه‌ای به عرصه‌ی خصوصی، عشق را دموکراتیک‌تر از گذشته کرده است. این درست است که همچنان ما با خشونت‌های خانوادگی، درگیری‌های زوج‌ها و.... مواجه هستیم اما امکان مشارکت در عرصه‌ی گسترده‌تر مجازی، مردم را به یکدیگر به شیوه‌ی مناسبی پیوند داده است. لذا عشق در تکثر ارتباطی، دچار تغییراتی می‌شود که به نفع گیرنده- فرستنده‌ی پیام خواهد بود. عشق بدون تردید قابلیت تعامل از پایین به بالا را افزایش داده و مفهوم روابط ابزاری از بالابه پایین را با چالش مواجه ساخته است. یک فرد می‌تواند، چالش یا تردید رابطه‌ی خود با دیگری را با جداسازی آن موضوع از خود و تبدیل آن به یک موضوع شناختی - معرفتی به گپ و گفت سایرین در میزگردها مبدل سازد. لذا تعامل دو نفره عشق، با ایجاد گفتمان‌های معرفتی که سایرین آن را تغذیه می‌کنند، می‌تواند رابطه را به سوی تعالی و کیفی شدن پیش ببرد. امروز می‌توان گفت سیالیت موجود در فضای مجازی امکان نقد تعامل در عرصه‌ی عمومی را که در نهایت به نفع عرصه‌ی خصوصی خواهد بود، ایجاد می‌کند. عشاق می‌توانند هر لحظه دنیا را تغییر دهند و در برابر عوارض  چالش‌ها و هرج‌و‌مرج‌ها ایستادگی کنند. تفکر خردگرایانه مدرنیزم هر چند در برخی موارد عاطفه و احساس را زیر سوال می‌برد اما از سوی دیگر زمینه‌ی چرخه‌ی تعامل را فراهم می‌کند. در حال حاضر ما در دنیایی زندگی می‌کنیم که عشق، چرخه‌های انعطاف‌پذیری را در عرصه‌ی عمومی و اجتماعی ایجاد کرده است.