شهاب الدین/

بدون شک بارها و بارها در زمان آواز خواندن با مشکلات پیچیده ای بر خورد می کنیم که پیدا کردن دلیل ضعف و رفع کردن آن ناتوانی، شاید سالهابه طول بینجامد و حتی امکان این وجود دارد که در صورت نداشتن راهکار و تکنیک مربوطه مجبور باشیم آن را همانند یک عضو ناقص الخلقه برای همیشه در آوازمان به دوش بکشیم. در هر صورت به نظرم برای یک هنرجو شناخت ضعف هایش، هر چند که راه حلی برایش در دست نداشته باشد. بسیار مفیدتراز نا آگاه بودن نسبت به آن است چون بر این باورم که بالاخره جوینده یابنده است.

حدود ۲۰سال پیش در آلمان زندگی می کردم و همسایه هایم یک آلبانی جنگ زده و چند آفریقایی و مراکشی بودند. هیچ وقت فراموش نمی کنم که شاید یک جمله ی "تو می سرودم"را چیزی حدود چندین هزار بار تکرار می کردم و هر دفعه صدایم در برخورد با کلمه ی "می" می گرفت و رنگ صدایم به شدت افت می کرد و گلوی خسته ام هم منقبض می شد ولی از آنجایی که من لجباز تر از این حرفها بودم دست بر نمی داشتم و شبیه یک طوطی، چندین ساعت این جمله ی ملعون را دیوانه وار تکرار می کردم که ناگهان متوجه شدم تمامی خارجی های بدون اعصاب به اتاقم ریختند وتصمیم داشتندکه یک کمی گوشتمالیم بدهند!

باید اعتراف کنم که با ۱۵سال تمرین و حضور درکلاس های متفاوت نتوانستم این جمله ی "تو می سرودم " و بسیاری دیگر از این قبیل را یکدست  و  به درستی اجرا کنم و راه حل آن را بیابم . هیچ استادی برای من بازگو نمی کرد که چرا من در الگوهای تمرینی که در غالب مثلا صداسازی بود،  نسبتا مسلط عمل می کنم ولی در همان محدوده صوتی حتی پایین تر،  به محض اینکه وارد آواز می شوم صدایم یک باره در برخورد با کلمات آنقدر دچار ضعف و نوسان و بی ثباتی می شود! در حالی که  این همه سردرگمی و حول خود چرخیدن می توانست با یک ساعت آموزش علمی دگرگون شود و کل مسیر تلاش های روزانه ی مرا به جهتی صحیح هدایت کند تا به نتیجه ی مطلوبم برسم.

توصیه ی جادویی راجرلاو این هست که تارهای صوتی ما می توانند تنها با یک بازدم جمله ی آوازی مان را اجرا کنند !

یعنی چی؟

در طول جمله آوازی ای که اجرا می کنیم باید دقت کنیم تا بازدم را هجا به هجا از کلمات عبور دهیم و از آنجایی که ساختار کلمه از صامت ها و مصوت ها تشکیل شده است و صامت ها اغلب اجازه ی عبور هوا را نمی دهند؛ در صورت نا آگاهی ما از این مکانیسم، بازدم مان در برخورد با صامت ها می تواند به سادگی قطع شود و همزمان با آن، صدایمان نیز به شدت افت پیدا کند. برای درک بهتر این موضوع می توانید زمانی که فردی قرآن می خواند به وضوح وصل بودن صدا و پیوسته بودن یک بازدم را هجا به هجا مشاهده کنید . این رویکرد صحیح را باید درگفتار روزانه مان داشته باشیم و توجه کنیم که یک جریان پیوسته از بازدم از میان هجاهای کلمات عبور کند و  صدادی یک خط را در گفتارمان داشته باشیم. یکی از کاربردهای اساسی آوایی مانند "مام" یا: موم"، متصل کردن بازدم است؛ بنابراین یک جمله را انتخاب کنید و ابتدا رنگ صوتی تان را مشابه با رزونانس بزرگی که از طریق "گاگ" پیدا کرده اید تغییر دهید و تلاش کنید تمام جمله را با صدایی پررنگ و بدون فشار با جریانی پیوسته و متصل با یک بازدم اجرا کنید. زمانی که نسبت به صامتی نتوانستید بازدم تان را عبور دهید به جای آن صامت هجای "م "یا "موم"را جایگزین کنید به عنوان مثال در این جمله: "وقتی تن حقیرم .... " می خواهید تمام هجاها را پررنگ و با صدایی به پر رنگی "گاگ" اجرا کنید ولی در حروفی مانند "ت"به دردسر می خورید! حال به جای حرف" ت"هجای" مو" یا "م"را برای عبور بازدم بگذارید و جمله را به این صورت بخوانید:

وق "می" "مو"ن حقیرم...

با این تعویض به سرعت متوجه روان تر شدن گفتار و یک خط شدن صدای تان خواهید شد بعد از آن باید بتوانید با مطابقت دادن این دو وضعیت در کنار یکدیگر و توجه به حالت بازدم تان، تلاش کنید تا همان طور که بازدم تان با وجود "م" یا "موم" در طول جمله متصل باقی می ماند، نسبت به حرفی مانند "ت"هم، همین رویکرد نجات بخش صورت بگیرد.