گروه جامعه/چاقی، تغذیه نامناسب و حجیم، استرس و عدم تحرک و مصرف دخانیات از عوامل اصلی مرگ در مردان ایرانی به شمار میرود. بنا به آمارهای متفاوت ایرانیها البته به سردمداری مردان ایرانی در رده 10 کشور اول در استفاده از مواد غذایی حجیم هستند. به زبان ساده پرخوری از عادات مرسوم مخصوصا در بین مردان ایرانی است و این شاخص در مورد زنان به دلیل مد شدن لاغری و رژیم و استرس و فوبیای خود چاق بینی کمتر است. در ایران همیشه خوراک زیاد و هیکل چاق و درشت برای مردان یک امتیاز اجتماعی ویژه به شمار میرفته و همواره با ماشالله گفتن اطرافیان مورد تایید ارزشی قرار میگیرد لذا در بدترین اوضاع اقتصادی نیز ایرانیان به خود بد نمیگذرانند و در کنار آن مصرف بالاتر از استاندارد روغن، نمک و نوشابه گازدار باعث شده است که بیماریهای عدیدهای از خلال این ارزش اجتماعی نمایان شود. ده کشور زیر معمولا به عنوان پر خوراکترین کشورهای جهان شناخته میشوند که به همراه شاخص توده بدنی مردان و زنان در جدول زیر آورده شده است؛
ردیف کشور شاخص توده بدنی مردان شاخص زنان
1 آمریکا 31.1 31.2
2 روسیه 18.6 24
3 مصر 22.5 46.5
4 مکزیک 27.3 32.8
5 آلمان 23.1 19.2
6 برزیل 16.5 22
7 انگلیس 26 24.9
8 آرژانتین 29.4 31
9 ترکیه 21.7 29.4
10 ایران 24.9 26.9
در حال حاضر، چاقی و اضافه وزن در بین مردان ایرانی 42.8درصد و در بین زنان 57 درصد است که پیشبینی میشود تا سال 2015 در مردان به 54 و در زنان به 74 درصد افزایش یابند. گرچه چاقی در بین زنان شایعتر از مردان است اما احتیاط کمتر مصرف سیگار بیشتر استرس و خاصیتهای ژنتیکی جنس مذکر در خطرناکتر بودن چاقی مخصوصا چاقی شکمی در مردان موثر است.
چاقی فشار خون و سپس سکته
چاقی و استعمال دخانیات از عوامل اصلی سکته در مردان نیز به حساب میآید. بر اساس آمار سازمان بهداشت جهانی هر ساله بیش از 15میلیون نفر در جهان دچار سکته قلبی میشوند که حدودا 5 تا 6 میلیون نفر آنها میمیرند. فشار خون بالا عامل 12.5میلیون سکته در جهان است. بر اساس آمار سازمان بهداشت جهانی در اروپا در سال 650 هزار نفر در اروپا بر اثر سکته میمیرند. بر اساس پیش بینیهای این سازمان تا سال 2020 در کشورهای در حال توسعه که در حال تغییر دادن شیوه زندگی خود هستند سکته قلبی به یک مشکل همه گیر تبدیل خواهد شد. استرس و تغذیه نامناسب و فست فودها که باعث افزایش فشار خون و تصلب شرایین است از مهمترین مشکلات این کشورها محسوب میشود. طبق آمارهای وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی، بیماریهای قلبی - عروقی در کشور به عنوان اولین عامل مرگ ایرانیان البته بعد از تصادفات شناخته شده و سالانه بیش از 300 هزار ایرانی را به کام مرگ میکشانند. نخستین عامل مرگ و میر مردان حوادث جادهای است و پس از آن، بیماریهای قلبی عروقی و بیماریهای مزمن و صعبالعلاج، اعتیاد و ایدز که این روزها نگران کننده شده است مقامهای بعدی علت مرگ و میر مردان را به خود اختصاص داده است. گزارشهای وزارت بهداشت و همچنین اظهارات دست اندرکاران حوزه سلامت به ویژه متخصصین قلب و عروق کشورمان نشان میدهد، شیوع بیماریهای قلبی و عروقی در ایران رو به افزایش است و این میتواند زنگ خطری برای سلامت جامعه باشد. در ایران 43.7 درصد کل مرگها مرتبط با بیماریهای قلبی و عروقی است و میانگین سن سکتههای قلبی در ایران در مردها 59 سال و در زنها 65 سال است که این واقعیات اهمیت پیشگیری و کنترل این بیماریها را گوشزد میکند.
سکته مغزی مردان 1.5 برابر زنان
سکته مغزی پس از بیماریهای قلبی و عروقی، دومین علت شایع مرگ و میر در دنیا است. در انسداد عروق مغزی یا تصلب شراین، معمولاً برخی رسوبات به تدریج در رگها ایجاد شده و موجب تنگی تدریجی پیش رونده عروق خونرسان به مغز میشود و در نهایت، به نقطهای میرسد که انسداد رگها رخ میدهد. کنده شدن این لخته از قلب و فرستاده شدن آن به عروق مغزی، موجب انسداد ناگهانی عروق مغزی میشود، به گونهای که بافت مغز، تغذیه خونی خود را از دست میدهد و دچار مرگ سلولی میگردد. پزشکان متخصص زمینههای ژنتیکی، افزایش سن و جنس مذکر بودن را از عوامل غیر قابل تعدیل دخیل در سکتههای مغزی میدانند. چاقی، دیابت، چربی و فشار خون بالا و مصرف سیگار از جمله عوامل قابل تعدیل مؤثر در بروز سکته مغزی میباشند. احتمال سکته مغزی در مردان تقریباً یک و نیم برابر بیش از زنان است در مردان زمینه تصلب شراین سریعتر و شدیدتر میباشد و علاوه بر آن، زمینه ژنتیکی یا احتمال مصرف دخانیات نیز در افزایش احتمال سکته مغزی در این جنس مؤثرتر میباشد. در همین زمینه معاون درمان وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی گفت: 44درصد از مرگ و میرها در کشور به دلیل بیماری قلبی و عروقی اتفاق میافتد که در راس آنها سکته قلبی با 24درصد بیشترین آمار را به خود اختصاص داده است. دکتر«محمد حاجی آقاجانی» در مراسم چهارمین کنگره بین المللی نارسایی قلب ایران گفت:از قلب دو سوم بیماران مرگ مغزی در کشور استفاده نمیشود. معاون درمان وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی گفت: در حال حاضر یک میلیون نفر در ایران مبتلا به نارسایی قلبی هستند که این وضعیت بار مالی سنگینی را به لحاظ اقتصادی و اجتماعی بر دوش دولت و جامعه تحمیل میکند. او گفت :طبق بررسیها و مطالعات انجام شده در سالهای اخیر در کشور شیوع عوامل خطر بیماریهای قلبی عروقی افزایش داشته است به طوری که این آمار نشان میدهد فشار خون با 17درصد، چاقی 15درصد، اضافه وزن 28درصد، کم تحرکی 41درصد، استعمال دخانیات 8 درصد، قند خون بالا 10درصد، کلسترول بالا 33درصد، تری گلیسیریدبالا 19درصد بوده است. آقاجانی گفت: درحال حاضر باید از بروز چاقی، دیابت، فشار خون بالا، تغذیه نادرست به عنوان عوامل خطرزا نام برد که باعث بروز نارسایی قلبی در کشور میشود. به گفته وی، در سال 93 به حوزه سلامت توجه ویژهای شده است بهطوری که در ماههای اخیر سیاستهای کلان حوزه سلامت ابلاغ شده است. او همچنین گفت: حمایت دولت در حوزه سلامت در مرحله دوم هدفمندی یارانهها برجسته تر شده است و وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی نیز در حوزه سلامت اقدامات بسیار موثری را انجام داده است. آقاجانی گفت: در حال حاضر به جز اعتبارات اختصاص یافته در حوزه سلامت حدود 10هزار میلیارد تومان نیز به حوزه سلامت اختصاص یافته است که از این میزان سه هزار میلیارد تومان ارزش افزوده و هفت هزار میلیارد تومان یارانه سلامت است. در حال حاضر که در هفته سلامت مردان هستیم این نکته شایان ذکر است که کاهش آمار بیماری و مرگ و میر در مردان ایرانی نه با دستور وزارت بهداشت بلکه با توجه مردان به سلامت خود میسر میشود.
|